Vrijwilliger Winfried ‘Vlaanderen moet eerst openbaar vervoer beter uitbouwen en dan inzetten op minder auto’s’

Huisarts op rust Winfried zet zich met veel gedrevenheid in voor mobiliteit in Gent. Frontaal ging luisteren waarom hij dat zo belangrijk vindt.

Sinds wanneer ben je actief bij GMF?
‘Ik ben al lang lid van GMF maar pas sinds kort actief via de Gentse Busbeweging, die ik mee opgericht heb. Je kan ons een beetje zien als de tak binnen GMF die rond openbaar vervoer werkt. Met bewoners van verschillende Gentse wijken startten we in 2020 de actiegroep ‘Busje Blijft Zo’: om aan te vechten dat verschillende bussen de weg vielen. We dwongen zo de huidige bussen 6 en 16 af bij het stadsbestuur. Ook in andere wijken kwam protest tegen geschrapte bussen en zo groeiden we uit tot de Gentse Busbeweging. Als ik iets lees rond mobiliteit, zoek ik uit hoe het precies zit. Zo werd ik furieus toen ik de berichten las na de evaluatie van de hervorming van De Lijn; het aantal reizigers was in 2023 toch maar mooi met 5% gestegen. Wat er niet bijstond is dat de stijging de jaren voordien, na de coronadip, veel groter was!

Vanwaar je interesse voor het openbaar vervoer?
Er gebeurt al heel wat op klimaatvlak; door allerlei maatregelen stoten landbouw, bedrijven en huizen minder uit. Het verkeer stoot echter steeds meer uit! Daarom vind ik dat we vooral moeten inzetten op mobiliteit. Ik ben mede-oprichter van de Gentse Fietsersbond, daarmee hebben we toch heel wat bereikt. Er zijn echter veel mensen die geen fiets of auto kunnen gebruiken. Er wordt nog te veel geld uitgegeven aan infrastructuur voor auto’s, en de auto-industrie heeft een ongelooflijke lobby. Vlaanderen moet eerst het openbaar vervoer beter uitbouwen en dan inzetten op minder auto’s. Dat is een positieve actie, je ‘verbiedt’ er niets mee maar helpt mensen vooruit. Het GMF is sterk in positieve acties, zoals de Big Jump en de geveltuintjes waarmee jullie heel veel mensen bereiken.
Onze trams en de sporen waarin ze rijden zijn zo ontworpen dat er bijna geen wrijving is, waardoor er minder energie nodig is om ze te doen rijden en ze dus een ecologisch vervoermiddel zijn. Helaas botst de traminfrastructuur bijna letterlijk met dat andere ecologische vervoermiddel: de fiets. In 2018 was er op initiatief van de Fietsersbond een grote studie in Gent: ongeveer 500 fietsers belandden dat jaar op de spoeddiensten door een val aan tramsporen. Denk daar nog de honderden vallende fietsers bij die er met de schrik van af komen en je beseft dat er moet nagedacht worden over hoe het beter kan.

Wat is dan de oplossing? De tramsporen opvullen?
Nee, vullingen in de tramsporen helpen helaas niet. Er zijn 50 verschillende patenten op zo’n systeem, geen van hen werkt goed, ze gaan te snel kapot.
Na de studie van 2018 en nadat een fietser dodelijk ten val kwam in de tramsporen aan de Brabantdam, werd er Vlaams geld vrijgemaakt om uit te zoeken hoe tram en fiets beter konden samengaan. In Gent valt maar liefst 30% van de rijweg voor fietsers samen met tramsporen. Op Velo-city, het internationaal fietscongres dat dit jaar in Gent plaatsvond, gaf ik een workshop over het thema. Dat deed ik samen met mensen van De Lijn en van De Reizigersbond. De titel was ‘Overcoming the challenge of tram tracks and bikes.’
De conclusie is dat er vooral ingezet moet worden op ‘vergevingsgezind’ inrichten; ervoor zorgen dat een fietser ruimte heeft om op voldoende afstand van de sporen te rijden en er zo nodig in een grote hoek dwars over te kunnen. Bij nieuw aan te leggen sporen wordt er nu van bij het begin gezorgd voor een scheiding tussen tram en fiets.

Waar komt jouw engagement eigenlijk vandaan?
Ik kom uit een geëngageerd katholiek gezin, met een vanzelfsprekende inzet voor ‘de wereld’. Mijn moeder overleed aan kanker toen ik 23 jaar was. Dan denk je na over het leven, dat heb je maar één keer en daarmee moet je het doen. Als huisarts was er ook de insteek van de gezondheid: de fiets is zo gezond zowel voor jezelf als voor je omgeving, terwijl bij de auto de gezondheidsschade erg groot is.
Ik ben ervan overtuigd dat je zonder de bevolking nergens komt. Mensen lokaal meekrijgen is voor mij het belangrijkst. Daarom spreekt GMF als lokale organisatie me ook zo aan. Je moet de mensen mee krijgen waar ze staan te wachten: aan de bushaltes!’

Dit artikel werd geschreven door Sabine Huyghe voor Frontaal (editie herfst 2024), het magazine van Gents MilieuFront. Wil je ook 4x per jaar inspirerende en kritische Frontaal-artikels lezen op papier of digitaal? Word nu lid van GMF en geniet van Frontaal en tal van andere fijne voordelen!

Foto: Jurgen Remmerie