Bakfietsen: parkeerproblemen?

Sinds juni ’22 zie je op verschillende plekken in Gent parkeerplaatsen voor buitenmaatse fietsen zoals bakfietsen, cargofietsen en longtails. Dit maakt deel uit van een proefproject Stad Gent. Zijn er momenteel dan zoveel bak-  en cargofietsers in Gent, dat die niet meer kunnen parkeren? GMF-vrijwilliger en bakfietsster Joke zocht het uit.

Het proefproject, uitgerold door de Fietsambassade Gent kadert volgens Daan Pelckmans van het Gentse Mobiliteitsbedrijf in de mobiliteitsplannen van de stad, zoals de 100m-norm (een fietsparkeerplaats voor iedereen op maximum 100 meter van de woning in dichtbevolkt gebied) en het streefdoel van 10% fietsparkeerplaatsen voor buitenmaatse fietsen. ‘Die zijn gespreid over heel Gent sterk en zijn locatie-afhankelijk, bv. Bij scholen, waar we vaak inzetten op fietsparkeervakken. Stad Gent wil ook meer inzetten op buurtfietsenstallingen. Op dit moment zijn er slechts 6, maar we willen er wel elk jaar 5 nieuwe openen.’
‘Daarnaast wil de stad meer XL-fietsenstallingen plaatsen, waarbij de 10% een aanbeveling is van het Fietsberaad Vlaanderen. De evaluatie van het proefproject, daar starten we nu in september mee.’

Spectaculaire stijging
Is dat dan echt nodig? Heerst er in de Gent een tekort aan parkeerplaatsen voor buitenmaatse fietsen? Eerder dit jaar hield GMF opnieuw haar fietstelling op 35 verschillende knooppunten langs de R40 [1].  Het aantal fietsers steeg tussen 2019 en 2022 – weliswaar na een flinke daling tijdens corona – tot een nieuw record. Maar terwijl het aantal fietsers slechts steeg met 1%, steeg het aantal bakfietsers met 85%. Het aantal bakfietsen groeit dus met een sneltreinvaart, terwijl er nauwelijks aangepaste fietskeerplaatsen zijn bijgekomen. Een longtail past nog net in een gewone fietsparkeerplaats, bakfietsen en cargofietsen passen daar niet in. Het gevolg hiervan zie je al snel in het straatbeeld: bakfietsen naast de fietsenstallingen, op het voetpad (hinder voor onze minder mobiele medemens!) of zelfs op autoparkeerplaatsen (wat tot ergernis kan leiden van bestuurders).

Bakfietsmama
Als ervaren bakfietsmoeder weet ik dat een parkeerplek voor die grote, lompe fiets zoeken niet de enige uitdaging is (op dit punt roept iemand in onze woonkamer dat er ook zoiets bestaat als bakfietspapa’s). Mijn meest frequente ritje met de bakfiets: de kids veilig afzetten aan school. Een plek op school wordt gelukkig toegewezen op basis van afstand. Hierdoor wonen de meeste kinderen in de buurt en worden ze zo vooral met de fiets of te voet gebracht: een heel goeie zaak. Het voetpad bij onze school is breed genoeg om enkele fietsen en buitenmaatse fietsen kort te parkeren. Aan de schoolpoort geraken daarentegen is minder vanzelfsprekend: het laatste stukje is éénrichtingsverkeer voor auto’s met nét genoeg ruimte links of rechts van de auto voor een fietser. Dat maakt het soms wel eens spannend, zeker als er een vuilniswagen op je af komt. Een bakfiets krijg je niet één-twee-drie het voetpad op… .

Stationsparking
De volgende stop is het treinstation. In mijn geval meestal Gentbrugge, waar er geen speciale plaatsen zijn voor bakfietsen. In theorie zijn er aan de staions Gent Dampoort en Gent Sint-Pieters wel voldoende XL-plaatsen, maar in de praktijk vind ik er zo goed als nooit een plek: de helft van de voorziene ruimte staat vol met ‘gewone’ fietsen. Is er dan misschien een algemeen tekort aan basic fietsparkeerplaatsen?

Plek opeisen
Bij een trip naar de winkel, bijvoorbeeld de bakker in de buurt, merk je algauw dat het voetpad te smal is voor een bakfiets en een voorbijganger. Dan parkeer ik me, moet ik bekennen, regelmatig, gewoon op een autoparkeerplaats, waar er voldoende van zijn. Ik neem minder plaats in dan een auto, ik hinder geen minder mobiele voetgangers, en als het alternatief is dat ik met de auto kom, dan zou die boze automobilist toch geen plek hebben. Tips voor bakfiets-uitstapjes naar Gent-centrum: de beste parkeerplaatsen die ik ken zijn onder de Sint-Michielsbrug en onder De Krook.  Maar zelfs hier worden XL-plekken vaak ingepalmd door standaardfietsen. De tijdelijke XL-fietsenplaatsen kennen ondertussen hetzelfde fenomeen: ingenomen door gewone fietsen of bromfietsen.

Gentse Feesten
De tofste fietsreisjes zijn natuurlijk die naar de Gentse Feesten. Er waren deze editie veel extra fietsenstallingen voorzien, maar de bakfiets werd weinig plaats gegund. Dan maar op zoek naar een plek waar ik niemand zou hinderen, zonder bewaking en ietsje verder van de feestzone. Behalve bij onze goeie vrienden van Zataclan, daar was de fietsenstalling breed genoeg voor mijn bakfiets.

Conclusie
In de stad zijn er hier en daar parkeerplaatsen voor buitenmaatse fietsen, maar vaak staan ze vol met gewone fietsen. Dat zal vast zo blijven zolang de parkeerdruk voor fietsen erg hoog is. Als ervaren bakfietser vind je met de nodige creativiteit altijd wel een plek. Met de steile groei in gewone en buitenmaatse fietsen zal dit almaar moeilijker worden. Het is dus een goed plan om 10% van de te voorzien voor buitenmaatse fietsen, maar dit moet hand in hand gaan met extra fietsparkeerplaatsen.
Als laatste, bij activiteiten waar je veel jonge Gentse gezinnen op verwacht, voorzie meer dan 10% XL-plekken bij tijdelijke parkeerplekken.

Dit artikel werd geschreven door Joke Claeys voor Frontaal (editie herfst 2022), het magazine van Gents MilieuFront. Wil je ook 4x per jaar inspirerende en kritische Frontaal-artikels lezen op papier of digitaal? Word nu lid van GMF en geniet van Frontaal en tal van andere fijne voordelen!

Foto’s: Joke Claeys en Pixabay Djedj (fietsparking)