Geen plaats voor fietsenstalling – wel voor ondergronds NMBS kantoor?

De NMBS wil een deel van haar kantoren verhuizen naar een (momenteel ongebruikte) ondergrondse casco ruimte op de verdieping -1. De ruimte ligt op de Esplanade Oscar Van de Voorde net naast de ondergrondse fietsenparking en de helling van de fietsenparking  aan het station Gent-Sint-Pieters. Het is logisch en vanzelfsprekend dat de NMBS haar kantoren zo dicht mogelijk bij het belangrijkste station van Vlaanderen heeft. 

Gents MilieuFront is evenwel verwonderd over het feit dat er op de ondergrondse verdieping nog plaats blijkt te zijn voor kantoren. Al jarenlang – sinds de start van de werken aan het station Gent-Sint-Pieters woedt er een ‘gevecht’ om schaarse ruimte. Wij met Gents MilieuFront vragen samen met andere verenigingen al sinds jaar en dag meer plaats voor fietsen en fietsers, wat we staafden met verschillende tellingen van gestalde fietsen aan het station.

Uit onze meest recente fietsentelling  (2019) bleek er voor enkele duizenden fietsen geen plaats beschikbaar aan het station (zie grafiek onder – rood = aantal fietsen – blauw = aantal fietsenstallingen). Terwijl de pendelparking voor auto’s al vanaf dag 1 werd gerealiseerd en al jarenlang niet “rendeert”.

Mede door onze blijvende vraag en objectiveringen werd het aantal finaal geplande fietsenstallingen stelselmatig opgevoerd. 

Door de financiële problemen bij de uitvoering en afwerking van het station kwam de kwestie van fietsenstallingen nogmaals op de agenda. Een deel van het probleem (met de financiering) is dat de NMBS het te duur vond om het station verder uit te graven (waardoor er minder plaats is voor functies zoals fietsenstallingen). Bij de nieuwe doorstart van het stationsontwerp (najaar 2019) werden uiteindelijk toch 17.000 fietsenstallingen voorzien, zij het op een compactere manier dan gepland. Pas na afwerking van perron 1 zal de volle capaciteit beschikbaar zijn, einddatum onbekend. 

Oorspronkelijk (bij de aankondiging in 2005 van het nieuwe station) werden er 6.800 stallingen gepland. Het is onze inschatting dat de stijgende tendens aan stallingsbehoefte nog decennia zal doorzetten. Daar zijn twee redenen voor. Eén: het stijgend gebruik van trams, bussen en treinen van en naar Gent. Twee: het snel stijgend gebruik van de fiets. Voetgangers, fietsers en OV zijn -wereldwijd- partners in de evolutie naar gezonde, leefbare steden. Die tendens is niet te stoppen. Anderzijds is er ook een logische evolutie naar meer gedeelde mobiliteit. Die zal de groei van de vraag naar meer stallingen misschien wat vertragen.

De 17.000 fietsenstallingen werden her en der over het ontwerp verspreid. Het ontbrak soms aan logica en visie bij de inplanting van de fietsenstallingen. Bij het compromis en de toelichting van de projectpartners van het ontwerp werd ons wel gemeld dat alle mogelijkheden onderzocht werden om maximaal fietsen ondergronds te plaatsen. Nu blijkt – met deze omgevingsaanvraag voor kantoren op de ondergrondse verdieping – dat er toch nog ongebruikte plaats is. Bovendien blijkt nu dat deze ruimtes dè verbinding vormen met de autoparking. Wij voorspellen dat binnen 8 à 10 jaar het fietsgebruik zo intens zal zijn dat de noodzaak zal ontstaan om een deel van de autoparking om te vormen tot fietsstalling. Door op deze strategische locatie kantoren te bouwen hypothekeert de NMBS deze mogelijkheid. 

De NMBS kiest voor ondergrondse kantoren, terwijl ze bij de recente hertekening van de perrons verklaarde dat ondergrondse kantoren uit den boze waren. Ook de CEO van de NMBS deed uitspraken in die zin. Dit plan staat haaks hierop. 

De voorliggende omgevingsvergunningsaanvraag is strijdig met de bepalingen van het RUP Gent Sint-Pieters – Fabiolalaan, zoals vastgesteld door de Vlaamse regering dd 15/12/2006. Artikel 8 van het RUP geeft immers de omschrijving van de functies die kunnen plaatsvinden in de ondergrondse parking (ondergrondse parkeerruimte, pendelparking, kiss&ride) en artikel 9 bepaalt dat iedere aanvraag vergezeld moet zijn van een inrichtingsstudie, welke ontbreekt in deze omgevingsvergunningsaanvraag. 

De voorliggende omgevingsvergunningsaanvraag is bovendien in strijd met de bepalingen in verband met goede ruimte ordening: het kantoorgebouw wordt onder de grond gebouwd en ingericht, quasi als een bunker. Op geen enkel moment van de dag zal zonlicht in dit kantoorgebouw binnenvallen, aangezien de glaspartij naar het noorden gericht is. Ook vanuit energetisch standpunt lijkt ons dat af te raden.

Om bovenstaande redenen vraagt het Gents MilieuFront  dat de Vlaamse Overheid deze omgevingsvergunning weigert en dat ze de plaats onder de grond maximaal inzet om te voorzien in voldoende en kwalitatieve fietsenstallingen.