Nooit eerder zoveel fietsen aan station Gent-Sint-Pieters

Afgelopen weekend stonden er bijna 13.500 fietsen geparkeerd aan Gent-Sint-Pieters. Dat is een stijging van 19% ten opzichte van onze laatste telling in 2017, goed voor een nieuw record. Hoewel ook het aantal stallingen stijgt, is er voor 2100 fietsen geen plaats. Een fiets bovengronds parkeren blijft problematisch en chaotisch. Hoog tijd om de problemen ten gronde aan te pakken bij de doorstart van de bouw van het station.

Vrijwilligers telden op zaterdag 12 oktober alle gestalde fietsen rond Gent Sint-Pieters. In totaal telden ze 13.460 fietsen in en rond het treinstation. De vorige fietstelling dateert van zaterdag 2 december 2017. Toen stonden er 11.364 fietsen geparkeerd, goed voor een stijging van bijna 19%. Het toenemend fietsgebruik in Gent is ook zichtbaar aan het aantal gestalde fietsen aan het station.

Tekort van 2100 fietsstallingen

In totaal zijn er in en rond Gent Sint-Pieters 11.861 (gratis) fietsenstallingen beschikbaar. Dat betekent dat er voor 2100 fietsen geen stalling beschikbaar is. “Er blijven dus structureel te weinig stallingen om alle fietsen te voorzien van een degelijke staanplaats”, concludeert Steven Geirnaert van Gents MilieuFront. “En al helemaal te weinig om de verdere verwachte stijging aan fietsers en pendelaars op te vangen. Het gebrek aan degelijke stallingen is een ‘fietsstad’ onwaardig en staat in schril contrast met de ambitie Stad Gent uitdraagt.”
Naast ‘normale’ fietsstallingen zijn er aan Gent-Sint-Pieters ook 528 bewaakte stallingen en 166 Blue-bikestallingen te vinden (met daarin respectievelijk 401 en 115 fietsen).

Te weinig beheer op stationsplein

In de stallingen op het Koningin Maria-Hendrikaplein (goed voor 1763 fietsen) staan in en naast de fietsrekken veel fietswrakken. Op dit plein vinden maar liefst 1300 fietsen geen plaats. Een chaotisch aanzicht en een bron van frustratie voor vele buurtbewoners, voetgangers én fietsende pendelaars.
Dat de fietsstallingen al een hele tijd niet meer geruimd werden is te zien aan de vele flyers waarin zomerevenementen worden aangekondigd. De fietsparking wordt beheerd door Apcoa. Het parkeerbedrijf ruimt in opdracht van NMBS 3 keer per jaar de fietsenparkings in haar beheer. De laatste ruiming dateert van in mei, de volgende is voorzien voor eind oktober.  “Veel te weinig”, zegt Steven Geirnaert. De overeenkomst tussen NMBS en Apcoa loopt nog tot mei 2021.

Nieuwe ondergrondse fietsstalling zo goed als onbereikbaar

Ten opzichte van 2017 zijn er dan wel 2000 fietsenstallingen bijgekomen, ook het aantal fietsen blijft stijgen. De toegenomen capaciteit is grotendeels te wijten aan de nieuwe ondergrondse fietsparking onder de sporen aan het Mathildeplein. Die is echter enkel toegankelijk via een trap met een fietsgoot. “Van de meer dan 1800 fietsstallingen stonden er zaterdagvoormiddag maar 119 fietsen”, stelt Steven Geirnaert vast. “De projectpartners van de bouw van het station moeten zorgen voor een fietsvriendelijke toegang en meer communicatie over de parking.”

Inspiratie uit Leuven en Utrecht

Veel fietsers vinden naast de ondergrondse parking ook de vrije plaatsen aan de achterkant van het Mathildeplein niet. “De projectpartners van het station kunnen bij de nieuwe stalling (net zoals Stad Leuven dat plant) een ‘fietsgeleidingssysteem’ invoeren, waarbij fietsers in een oogopslag zien waar er nog vrije parkeerplaatsen te vinden zijn. Ook professioneel beheer of een tarief voor langparkeren zoals in Utrecht kan oplossingen bieden”, denkt Geirnaert hardop na.

Eerst de auto, dan de rest

Volgens de gangbare normen is een fietsenstalling volzet als 80% van de plaatsen bezet zijn. Boven dat percentage stijgt het risico op fout geparkeerde fietsen aanzienlijk. Die zijn bijzonder hinderlijk en gevaarlijk voor voetgangers, rolstoelgebruikers en slechtzienden.
Het eerste afgewerkte onderdeel van het stationsproject was – ironisch genoeg –  de autoparking (goed voor 1580 plaatsen). Op de voltooiing van de geplande fietsstallingen is het nog vele jaren wachten. GMF wil dat er tijdens de werken aan en rond het station altijd voldoende fietsstallingen beschikbaar zijn. Daarom kan er bijvoorbeeld een deel van de autoparking tijdelijk omgevormd worden tot fietsstalling.  

Keuzes pro de fiets

Nadat de werken aan het nieuwe station eerder werden stilgelegd, raakte in juni bekend dat ze toch een doorstart zullen krijgen. In het voorjaar schreef GMF daarover een opiniestuk. Momenteel wordt er aan nieuwe plannen voor het station gewerkt. “Dit najaar gaan GMF en andere organisaties daarover in overleg met Stad Gent, NMBS, de stadsbouwmeester etcetera”, zegt Steven Geirnaert. “Het is voor ons duidelijk waarover die gesprekken zeker moeten gaan: voldoende, comfortabele, veilige en goed bereikbare fietsenstallingen.” 

Deelfietsen (voorlopig) geen oplossing

Ook de Gentse fietsenmarkt is in beweging. Naast de Blue-bikes vonden ook de tweewielers van Swapfiets en Donkey Republic hun weg naar de stad. Die worden gedeeld onder verschillende gebruikers, de fietsbeheerders zorgen ervoor dat ze niet verwaarloosd achterblijven in de stad. Misschien bieden deel- en huurfietsen in de toekomst de lineaire groei van het aantal particuliere fietsen afremmen en beheerders van deelsystemen kunnen het aantal weesfietsen terugdringen, maar voorlopig is daar nog niets van te merken.  

Station Gent-Sint-Pieters verdient beter

De chaos zorgt ervoor dat minder mensen met de fiets naar het station willen komen, en zet gelijk de deur open voor vandalisme en diefstal. Wat volgens GMF dan weer leidt tot meer autogebruik. De combinatie fiets en openbaar vervoer is een cruciale schakel in een duurzame mobiliteit. Als het Stad Gent en NMBS menens is met hun beleid dat inzet op het stimuleren van een duurzame, veilige en klimaatvriendelijke mobiliteit, dan moeten er voldoende veilige en verlichte stallingen zijn voor wie per fiets naar het station komt om vervolgens de trein te nemen.
In het memorandum voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 vroeg GMF 20.000 fietsenstallingen. De telling van afgelopen weekend bevestigt opnieuw de groei van het aantal fietsgebruikers in Gent en de nood voor een duurzamer fietsinfrastructuur in én rond het station. Het goede nieuws is dus dat meer reizigers dan ooit tevoren met de fiets naar het station komen – het record aller tijden (aller GMF-tellingen) is opnieuw gesneuveld.

De toegang tot de nieuwe ondergrondse parkeerplaats aan het Mathildeplein. Enkel via een smalle steile trap. 

Nauwelijks fietsen in de nieuwe ondergrondse parkeerplaats aan het Mathildeplein.