Rechtbank vernietigt vergunning vierde rijstrook E40 definitief

Bouwvergunning werd geschorst na een rechtszaak Gents MilieuFront en Greenpeace

Gents MilieuFront, Greenpeace en een bewoner van Zwijnaarde startten in januari 2018 een procedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen tegen de plannen van de Administratie Wegen en Verkeer (AWV) om een vierde rijstrook of weefstrook aan te leggen op de E40 ter hoogte van Sint-Denijs-Westrem/Zwijnaarde. Nu heeft de Raad voor Vergunningsbetwisting deze vergunning vernietigd. Dat betekent dat de Vlaamse Overheid deze vierde rijstrook niet kan aanleggen. 

Effecten van milieu en luchtkwaliteit onvoldoende onderzocht 

De Raad voor Vergunningsbetwistingen oordeelt dat AWV de milieueffecten in de MER-screeningsnota onvoldoende heeft onderzocht en onderbouwd. AWV oordeelde foutief dat ze geen project-MER hoefde te maken en dat ze via een project-MER-screeningsnota kon aantonen dat het project geen aanzienlijke milieueffecten zou veroorzaken. De Raad stelt ook duidelijk dat de aspecten van luchtverontreiniging – zoals door ons aangeklaagd – onvoldoende onderzocht zijn. De Raad fluit haar daar dus nu op terug. 

Belangrijke precedentwaarde

AWV moet niet alleen haar huiswerk opnieuw doen… de Raad oordeelt ook dat wegen niet op zich staan en dat ze belangrijke lokale en bovenlokale milieueffecten met zich meebrengen. De Raad geeft aan de overheid het signaal dat ze niet zomaar wegen kan bijbouwen zonder na te denken over de ruimere effecten op milieu en klimaat. 

De belangrijkste reden voor Gents MilieuFront om zich te kanten tegen deze weg is dat bijkomende weginfrastructuur misschien in eerste instantie verkeersdruk doet afnemen maar dat die weg door het aanzuigeffect op lange termijn voor bijkomend verkeer zorgt. Bijkomend verkeer in het al zo door files geplaagde zuiden van Gent en Vlaanderen. 

Gents MilieuFront hoop dat de Vlaamse Overheid afziet van haar project en ernstig nadenkt over alternatieven voor weginfrastructuur en bijkomend verkeer. 

Belang van milieuverenigingen en omwonenden geschaad

Belangrijk is ook dat wij Gents MilieuFront, als milieuvereniging, erkend worden in ons rechten. Vaak trekt men in twijfel of wij als milieuvereniging mogen opkomen voor concepten als milieubescherming, luchtverontreiniging en klimaatverandering. 

Op pg. 23 stelt de Raad vast dat de twee NGO’s de bevordering van de milieubescherming tot doel hebben. Ook stelt men dat het niet vereist is dat er een band van evenredigheid zou bestaan tussen het actieterrein van de verenigingen en de territoriale reikwijdte van de bestreden vergunning. De Raad stelt vast dat de beide verenigingen acties hebben gevoerd binnen de Gentse omgeving en dat het vergunde project het collectief belang kan schaden.

Het volledige arrest vind je op onze website. Hieronder vind je een deel van de argumentatie van onze advocaat. 

Evaluatie van de advocaat

De advocaat van Gents MilieuFront verwoordt het als volgt:

De Raad merkt op dat in de nota’s van de aanvrager niet duidelijk blijkt of met de aspecten van de onmiddellijke omgeving (een school, een natuurgebied, een beschermd landschap) rekening is gehouden. “De aanvrager heeft ten onrechte luchtverontreiniging niet vermeld als mogelijk potentieel milieueffect van het gevraagde project.“

De Raad stelt vast dat uit de studies geen enkel onderzoek blijkt van het potentieel milieueffect van het gevraagde project op de luchtkwaliteit. (pg. 37 van het arrest bovenaan).

De Raad besluit dat de gevoegde project-m.e.r.-screeningsnota ontoereikend is doordat ze gebrekkig is ingevuld en de studie over de impact op luchtkwaliteit ontbreekt.

De verzoekende partij heeft in het bezwaarschrift hierop gewezen, doch dit werd niet zorgvuldig onderzocht door de overheid.

De Raad legt bijzonder nadruk op het feit dat een dergelijke screeningsnota een essentieel instrument is voor een correcte inschatting van het project en de daaraan verbonden milieueffecten.

Aldus wordt op pg. 38 de screeningsnota volledig afgeschoten en het middel gegrond verklaard.

Meer nog, de Raad gaat op pg. 38 en 39 over tot de indeplaatsstelling van de overheid en stelt vast dat de ontoereikende screeningsnota niet meer kan geremedieerd worden. De verwerende partij heeft een gebonden bevoegdheid en aldus kan men niet anders dan de vergunning weigeren!