Nieuwe dienstregeling NMBS

De trein volgt niet

Op 15 december 2014 verandert de dienstregeling van de NMBS. De nieuwe dienstregeling moet volgens de NMBS leiden tot ‘een betere bediening, een meer homogene verdeling van het treinaanbod binnen het uur en een beter gecadanceerde dienstregeling die minder gevoelig is aan incidenten’.

Nadelen voor randgemeenten

Voor Gent zijn er een aantal voor- en nadelen. Een verbetering is de betere spreiding van de treinen van en naar Brussel. Concreet zijn er momenteel drie treinen per uur. Die vertrekken allemaal in een venster van 20 minuten. Daarna is er 40 minuten geen trein. Vanaf 15 december komt er een trein bij. Dus er komt elk kwartier een trein die vanuit Gent naar Brussel rijdt. Naar Antwerpen en Mechelen blijft het aantal treinen gelijk, maar ze gaan wel beter gespreid rijden.

Tot zover het goede nieuws. Vanuit Gent-Sint-Pieters verdwijnt een rechtstreekse trein naar gemeenten rondom Gent. Zo is er vandaag nog 4 keer per uur een stoptrein naar Aalter (die Drongen, Landegem, Hansbeke en Bellem aandoet). Deze trein zal in de toekomst maar 1 keer per uur rijden. Dus de overheid – die duurzaam woon-werkverkeer zou moeten stimuleren – zorgt met deze maatregel dat treinpendelaars tussen Gent en Aalter alvast geneigd zullen zijn om de trein links te laten liggen. Vooral voor pendelaars die van Brussel komen en die nog een aansluiting naar pakweg Drongen willen, wordt dit veel moeilijker. We kunnen in deze manoeuvre ook een listige zet van de NMBS zien om de veel te grote nieuwe parking bij het station Gent-Sint-Pieters te laten renderen. De NMBS denkt wellicht: ‘Laten we niet langer investeren in de stoptrein naar Aalter. De mensen kunnen nu met de auto naar de parking in Gent-Sint-Pieters komen en vandaar hun reis verder zetten’.

Ook de Lijn naar Eeklo gaat erop achteruit: nu is er in de spits om de drie kwartier een trein. Straks wordt dat enkel een trein om het uur of moet je nog langer wachten. Om pendelaars te overtuigen om de trein te nemen, moet je eigenlijk een trein om het half uur hebben. Als we kijken naar de dagelijkse opstoppingen op de N9 (verbindingsweg Gent-Eeklo) lijkt investeren in goed openbaar vervoer nochtans geen overbodige luxe.

Vroege en late treinen worden ook schaarser. Vanaf 15 december is bijvoorbeeld de laatste stoptrein naar Aalst om 22u13 in plaats van 23u26 voorzien.

Aanbod stagneert

Als we naar het hele land en de nieuwe dienstregeling kijken, dan zien we volgende tendensen: treinen rijden trager, rechtstreekse verbindingen verdwijnen, net zoals vroege en late treinen.

Bovendien groeit het totale aanbod nauwelijks. De belangrijkste groei zit in treinen naar de luchthaven. Er is blijkbaar een overeenkomst met de private investeerder van de spoorontsluiting van de luchthaven dat er meer treinen over het Diabolo-tracé moeten rijden. Bovendien geldt er binnen de NMBS ook terughoudenheid om meer treinen te laten rijden. Het lijkt erop dat Infrabel (de beheerder van de sporen) hoge kosten rekent voor het laten rijden van treinen. Elke bijkomende treinkilometer kost dus veel geld. De NMBS – die voor openbaar vervoer moet zorgen – werkt dus in een heel strak keurslijf van investeerders- en boekhouderslogica. Dienstverlening, het milieu en Algemeen Belang zijn daar niet altijd mee gediend.

Dienstregeling verontrust GMF

GMF evalueert de nieuwe dienstregeling van de NMBS (voor Gent en regio) als volgt:

• Voor Gent valt het nog mee in vergelijking met de rest van het land. Algemeen wil de NMBS vooral inzetten op de grote stations. Gent is daar dus zeker bij. De rechtstreekse trein van Dampoort naar Brussel blijft behouden. Dit blijft echter per uur beperkt tot één trein naar Brussel en één trein terug vanuit Brussel. Dus voor Gentenaars en pendelaars uit Gent (naar Brussel en Antwerpen) is de nieuwe dienstregeling neutraal tot positief.

• Voor pendelaars of treinreizigers die niet in de buurt van Gent Sint-Pieters en Gent Dampoort wonen en gebruik maken van de stopplaatsen en kleine omliggende stations is het verhaal negatief. Er komen namelijk minder treinen en er zijn minder vroege en late treinen.

We zijn als GMF dus eerder verontrust over de nieuwe dienstregeling van de treinen en wel om meerdere redenen:

• Iedereen heeft de mond vol van duurzame mobiliteit. Maar terwijl de bedrijfswagens blijvend kunnen rekenen op steun van de overheid, stijgt het aanbod en de kwaliteit van de dienstverlening van de NMBS niet. Stilstaan betekent ook hier achteruitgaan.

• De huidige nieuwe dienstregeling houdt nog geen rekening met het nieuwe regeerakkoord, waar nieuwe besparingen voor de NMBS aangekondigd worden.

• De stad Gent trekt met haar nieuwe mobiliteitsplan aan de kar om een meer autoluwe stad te creëren. Ze neemt soms doortastende maatregelen om de auto uit de stad te weren. De hogere overheid (Vlaams Gewest-De Lijn en Federale Overheid-NMBS) lijken achterop te hinken. Daar horen we telkens de ‘besparingsmantra’. Een autoluwe stad zonder goed openbaar vervoerbeleid wordt zo wel moeilijk realiseerbaar.