Hitte noopt stad tot omslag in beleid

Stad Gent moet van klimaatrobuustheid en de strijd tegen hitte een absolute prioriteit maken

Morgen, 25 juli, wordt wellicht de warmste dag sinds het begin van de metingen. We zijn al aan onze derde hitteperiode van dit jaar toe. De steeds meer ingrijpende klimaatverandering zorgt voor meer droogtes, overstromingen en hittegolven.

In de stad is de invloed van hittegolven door het zogenaamde hitte-eilandeffect tastbaarder dan op het platteland. Wetenschappers van de UGent berekenden dat het in de stad gemiddeld tot 3°C warmer is met uitschieters tot 8°C. Deze verschillen manifesteren zich vooral ’s nachts omdat de opgeslagen warmte in gebouwen en beton de stad warm houdt. Gebrek aan groen en water versterkt dat effect. De Gentse binnenstad kent daarom ook gevoelig meer warme nachten. Vergeleken met de omliggende landelijke gemeenten zijn er per jaar 8 nachten méér waarin de temperatuur niet onder 18°C zakt. 

Klimaatadaptatieplan

GMF vraagt dat de stad een topprioriteit maakt van de strijd tegen hitte en de opwarming van de stad. Dat kan op verschillende manieren, maar er is vooral nood aan meer water en groen, meer schaduw en minder verharding. Stad Gent heeft dan wel een klimaatadaptatieplan, overduidelijk moet er nog een flinke tand worden bijgestoken. Het plan moet concreter en de uitvoering ervan moet sneller.

Maatregelen

GMF reikt een lijst van mogelijke oplossingen aan om het hitte-eilandeffect aan te pakken. We vragen dat:

• de stad een norm oplegt voor nieuwe bouwprojecten waarbij op elke 50 m² verharding er minstens 1 boom komt.

• Stad Gent in haar bouwreglement een norm opneemt voor beschaduwing van zuid-, oost- en westgevels. De schaduw kan komen van constructieve elementen, bomen of klimconstructies met planten. 

• er door de stad wordt gezocht naar een systeem waarbij er op versneld tempo bomen in de straat kunnen worden aangeplant. Nu komen er pas nieuwe bomen bij bij een integrale heraanleg van wegen. Dat tempo is te traag. Er moet los van die heraanleg durven worden gekeken hoe we op korte termijn meer straatbomen kunnen realiseren.  

• de stad zorgt voor publieke waterpartijen toegankelijk voor Gentenaars (vb waterspiegel in Bordeaux of de wadi Park Spoor Noord Antwerpen).

• de stad een ambitieuze doelstelling opneemt om (netto) een pak meer bomen te planten. Zelfs een grootstad als Londen streeft naar 1 boom per inwoner, en investeerde de laatste jaren miljoenen ponden om haar bomenbestand aan te dikken.

• Stad Gent het systeem en financiering van groenslingers uitbreidt. 

• de stad een campagne opzet om meer bomen op bestaande grote oppervlaktes – zowel privé (parkings) als publiek (pleinen) – te krijgen. 

• er naast de geplande onthardingsprojecten (De Smet De Naeyerpark, Oostakkerdorp,…) wordt gezocht naar andere grote projecten om te ontharden. 

• Gent vandaag al een betonplafond invoert. Elke vierkante meter verharding die er bij komt moet op een andere plek door ontharding worden gecompenseerd. Een studie van Natuurpunt toont aan dat 35% van Gent verhard is (zie beeld onder). Gent staat daarbij op de bedenkelijke 9de plaats in Vlaanderen van meest verharde gemeenten. Er is de afgelopen tien jaar dagelijks 762 m² verharding (het Vlaamse gemiddelde is 201 m² per dag) bijgekomen, sinds de aankondiging van de betonstop draaien de betonmolens nog sneller. Deze trend moet dringend worden gestopt. Meer info op de Waterdoorlatendheidskaart op de website van Geopunt.