In 2050 wil Gent klimaatneutraliteit. Dit betekent dat fossiele brandstoffen hier al een tijdje niet meer welkom zijn. Gent zet zich dan ook in om zo snel en efficiënt mogelijk fossielvrij te worden.

Aardgas?
Als we aan fossiele brandstoffen denken, denken we misschien niet direct aan aardgas. Aardgas wordt doorgaans als de meest milieuvriendelijke van de fossiele brandstoffen gezien. Toch is het belangrijk om ook deze stof te weren uit ons dagelijks leven; en om te beginnen, uit onze huizen.

De Verwarmingsrevolutie stort zich op het bannen van aardgas uit onze woningen. Er bestaan gelukkig al enkele interessante alternatieven om je huis op een andere manier te verwarmen. Op de Warmtekaart, een tool waar de Verwarmingsrevolutie volop mee bezig is, kan je binnenkort zien welke alternatieven voor jouw buurt ideaal zijn. Is er in je buurt een warmtenet waarop je kan aansluiten? Is in je wijk een BEO-veld mogelijk? Of toch beter investeren in zonnepanelen? En hoe zit dat met een warmtepomp?

Nederland is al langer bezig met het wegwerken van aardgas en was een grote inspiratie voor Gent om hetzelfde te doen. Gent was dan ook de eerste stad in België die het idee van het niet meer verwarmen met aardgas hier introduceerde. Sindsdien wordt het idee meer en meer opgepikt in ons land.

Andere verwarmingsstrategie
Toch is onze verwarmingsstrategie niet exact dezelfde als die van onze Noorderburen. Daar zijn ze namelijk dol van het alternatief ‘all electric’, iets wat bij ons, door de vele kernenergie, nog niet altijd als positief wordt gezien. Ook zijn er in Nederland veel meer woningcoöperaties, waardoor het invoeren en overtuigen van woningeigenaars gemakkelijker gaat. Hier in België moeten we vaak elke bewoner apart overtuigen, wat de zaak een heel stuk moeilijker maakt. Maar Nederland heeft natuurlijk niet alle antwoorden, het afbouwen van aardgas is een echte revolutie en zal nog heel wat uitdagingen met zich mee brengen.

Naast de inwoners van Gent zelf, is ook Eandis een grote speler in deze kwestie. Heeft het nog nut om te investeren in oude aardgasnetten? En hoe kan Eandis een nieuwe rol opnemen in deze revolutie? In Nederland is de GasUni al langer bezig rond gasloze steden. Zij hebben de klik al gemaakt. In België moet onze euro soms nog vallen, helaas. Een paar jaar geleden maakte Eandis nog reclame voor aardgas met een filmpje, in 2016 werd door aardgas.be een gelijkaardig reclamefimpje uitgezonden.

Warmtenetten
In België ligt de focus van de Verwarmingsrevolutie vooral op de warmtenetten. Zo zijn er al enkele projecten gerealiseerd waarbij bedrijven hun overschot aan warmte delen met de buurt. Ivago levert al sinds 2007 zijn afvalwarmte aan het UZ en sinds kort ook aan Eastman; in de haven openden Volvo Car en Stora Enso in 2016 hun gedeelde warmtenet en de Tondeliersite is aangesloten op het warmtenet van EDF.
De Oude Dokken worden tegenwoordig verwarmd met ⅓ biogas van het gerecupereerde zwartwater en grijswater en ⅔ met de warmte van Christeyns, het naburig bedrijf. De Oude Dokken zijn dus 100% klimaat neutraal.
Naast het uitbreiden en bijmaken van warmtenetten, zijn er natuurlijk nog andere manieren om je huis te verwarmen. Het doel van de Verwarmingsrevolutie is om alle alternatieven van aardgas in kaart te brengen en alle inwoners van Gent te leren welke opties er voor hen het beste zijn. Er zijn al enkele voorbeelden van projecten die aardgas volledig bannen. Zo wordt het Wintercircus verwarmd door middel van een beoveld. Ook cohousingprojecten zoals Bijgaardehof, een collectief woonproject voor meer dan 50 gezinnen in Sint Amandsberg, zal volledig worden verwarmd door een BEO-veld.

De stad investeert ook in energiestudies voor de bouw van sociale woningen. Zo kan de keuze van verwarming in deze gebouwen beter onderbouwd worden en kunnen de kost en de CO2 uitstoot worden ingeschat. Deze energiestudies kennen hun impact in verscheidene nieuwbouwprojecten vandaag en zorgen ervoor dat sociale woningen zo toekomstbestendig zijn als mogelijk.
Het is dus van groot belang om de mensen te sensibiliseren, om duidelijk te maken dat ze een keuze hebben, zonder ze ergens toe te verplichten. Maar de beste weg naar duurzame verwarming is nog steeds zo weinig mogelijk verwarmen! Daarom is het isoleren van je woning de belangrijkste stap. Door gebouwen en huizen energie efficiënter te maken door middel van isolatie, kan je meer doen met de beschikbare warmte. Het lijkt vanzelfsprekend dat elke nieuwbouw die nu nog wordt gerealiseerd, niet meer op aardgas wordt aangesloten. Daarnaast moet in bestaande wijken gekeken worden naar de beste manieren om ook daar het aardgas te vervangen door een duurzaam alternatief.

We staan nog maar aan het begin van deze revolutie, maar beetje bij beetje wijzen we straks aardgas allemaal de deur.

Tekst: Kaat Vander Beken uit ZomerFrontaal 2018

Bronvermelding:
Gesprek met Tine Heyse en Veerle Dossche
https://klimaat.stad.gent/nl/Gentse-verwarmingsrevolutie
http://sogent.be/projecten/cohousing-bijgaardehof
https://www.agoria.be/nl/Volvo-Cars-en-Stora-Enso-nemen-warmtenet-in-gebruik-in-Gent

Dit artikel werd gepubliceerd in ons tijdschrift Frontaal. Deze komt 4 maal per jaar uit voor al onze leden! Wil jij Frontaal ook ontvangen? Voor €5 per jaar ben je lid. Lid worden kan eenvoudig hier.