Vrijwilliger: Dirk

Erger je je aan laks milieubeleid en oprukkende vervuiling? Vrijwilliger worden bij GMF helpt je deze negatieve energie in iets positiefs om te toveren. Dat is wat kunstwetenschapper en docent kunstactualiteit Dirk Pultau deed. “Ik wilde niet blijven kankeren en zocht een plaats waar ik mijn woede kwijt kon.”

Je bent actief bij de beleidswerkgroep. Ben je een dossiervreter?
Mijn keuze voor de beleidswerkgroep heb ik aan mijn koppigheid te danken. Mijn profiel past eerder in de activiteitenwerkgroep. Ik merk wel dat ik een fremdkörper ben, ik heb minder dossierkennis dan de andere leden die meestal nog functies hebben bij andere milieuorganisaties verwant aan GMF. Ikzelf kom uit een andere wereld. Als kunsthistoricus, nu heet dat kunstwetenschapper, was ik 13 jaar hoofdredacteur van De Witte Raaf, een tijdschrift over recente en hedendaagse kunst. Toen ik daar vertrok, heb ik overwogen om naar de milieusector over te stappen. Maar op een bepaalde leeftijd is een overstap niet zo realistisch. Ik kan nu mijn energie kanaliseren via GMF. Ik zou de kunstsector trouwens ook te veel missen. Ik probeer mijn plaats te vinden in de werkgroep door bijvoorbeeld mee te werken aan het in kaart brengen van het S-netwerk van de NMBS, informatie op te vragen over o.a. de ontwijding van kerken, of een standpunt te schrijven over het dossier rond de Sint-Annakerk. Die schitterende 19e-eeuwse kerk wordt namelijk tot een Delhaizesupermarkt omgetoverd, een ware schande. 

Was er bij De Witte Raaf plaats voor ecologische bekommernissen?
Het zijn voor mij toch twee verschillende zaken. Kort na mijn afscheid bij De Witte Raaf sprak ik met Hans Bruyninckx, directeur van het Europees Milieuagentschap en een oude klasgenoot van mij. Hij raadde me aan om een job te zoeken op het raakvlak van kunst en ecologie, want ecologie is tegenwoordig een hip thema in de kunstwereld. Maar zelf vind ik die hype nogal irritant. Het levert meestal boodschapperige kunst op.

Zijn er artistieke uitzonderingen op de regel?
Er bestaat wel interessante kunst die een kritische omgang ontwikkelt met het kapitalisme, met de consumptiemaatschappij… en die zijn natuurlijk in hoge mate verantwoordelijk voor de ecologische rampspoed die ons nu overkomt. Maar de combinatie tussen kunst en ecologie kan enkel werken als de zaken op een onrechtstreekse manier aangekaart worden. Kunst en activisme zijn twee verschillende dingen. In Nederland hebben ze voor activistische kunstenaars een vreselijk woord bedacht, ‘artivisten’. Komaan zeg! Ik vind dat een belediging voor mensen die echt aan activisme doen. Er is niets makkelijker dan de activist uit te hangen binnen de veilige muren van een museum. Weet je trouwens wat ik leuk vind aan GMF? Dat er nauwelijks iemand in hedendaagse kunst geïnteresseerd is. Wat een verademing!

Waar zie je jezelf nog als vrijwilliger helpen?
Toen ik drie jaar geleden vrijwilliger werd bij GMF, wist ik nog niets van Extinction Rebellion. Dat is een relatief nieuw gegeven. Ik heb altijd al gedroomd van een sit-in op de autosnelweg, maar dat is eerder een actie voor Extinction Rebellion dan voor GMF. 

Waar komt je ecologische betrokkenheid vandaan?
Mijn ouders hadden geen auto vroeger. Ik heb me waarschijnlijk ooit in mijn hoofd geprent dat dat een milieubewuste keuze was. Maar ik besef nu dat ik dat er zelf van gemaakt heb. Ik denk eerder dat mijn vader een aversie had tegen de voortrazende technologische ontwikkelingen. Dat is ook de reden waarom hij geen grasmaaier met een motor wilde. Maar milieubewustzijn is bij mij wel altijd latent aanwezig geweest. Toen de eerste kleine berichten over de klimaatopwarming in de kranten verschenen, vroeg ik me af waarom de journalisten daar niet vaker en uitgebreider over schreven. Ik begreep niet dat aan zo een draconische evolutie zo weinig aandacht besteed werd. Ik vind het raar van mezelf dat ik pas zo laat op het idee gekomen ben om me aan te sluiten bij een organisatie als GMF. Misschien heb ik zolang gewacht omdat ik nogal een verlegen jongen ben.

Zie je nog uitdagingen voor de groene beweging?
De problematiek leeft alleen bij mensen die niet alleen wit zijn, maar ook nog eens goed verdienen en hoogopgeleid zijn. Dat is ook het probleem van Groen, ondanks het sociale programma van die partij. Daar moet meer aandacht aan besteed worden. Daarnaast heb ik ook nog het verlangen om met meer mensen uit de beweging een breed gesprek aan te gaan over de frustraties en bekommernissen omtrent het milieubeleid. Dat gebeurt nog te weinig. Ik begrijp natuurlijk ook dat GMF niet de tijd heeft om al zijn vrijwilligers te entertainen.

Dit artikel werd geschreven door Karel Lauwers voor Frontaal (editie herfst 2020, het magazine van Gents MilieuFront. Wil je ook 4x per jaar inspirerende en kritische Frontaal-artikels lezen op papier of digitaal? Word nu lid van GMF en geniet van Frontaal en tal van andere fijne voordelen!

Foto: Shauni Celis