• Wij zijn GMF

    Bart, bestuurslid en divestment-actie

    Samen werken aan een gezonde stad voor onze kinderen

NIEUW DECREET VERKLAART DUIZENDEN GENTSE BOMEN VOGELVRIJ

25 april 2023 at 4:12pm

Duizenden bomen op Gents grondgebied zijn in gevaar als het Vlaamse Verzameldecreet Omgeving wordt goedgekeurd. De Vlaamse regels zouden dan de strengere regels van het lokale bomenbeleid tenietdoen. Gents MilieuFront bracht, als eerste in Vlaanderen, in kaart hoe groot de ravage zou kunnen zijn.

Verzameldecreet

Binnenkort vraagt de Vlaamse Regering aan het Vlaams Parlement om het Verzameldecreet Omgeving goed te keuren (bekijk hier het voorontwerp). Daarin staan vele uiteenlopende zaken, zoals maatregelen die de bouwshift moeten helpen realiseren, maar ook aanpassingen aan het vergunningenbeleid.

Zo zullen steden en gemeenten niet langer strenger kunnen optreden dan de Vlaamse regelgeving, zoals bij het kappen van bomen buiten bosgebied. Lokale besturen die de voorbije jaren een ambitieus groen- en klimaatbeleid voerden en bomen beschermden, zien hun lokale regels teruggebracht tot het Vlaamse minimum.

Vlaamse regelgeving: gevolgen voor Gent

Is de Vlaamse regelgeving dan zo slecht? Op het eerste gezicht niet: Vlaanderen legt op dat voor de kap van bomen meestal een omgevingsvergunning nodig is. Maar op de algemene regels bestaan er zeer veel uitzonderingen. Zo weet BOS+ dat er geen vergunning nodig is voor bomen 1/ op minder dan 15 meter van een vergunde woning (het gros van de bomen in (stads)tuinen), 2/ op het openbaar domein, of 3/ met een stamomtrek van minder dan 1 meter (gemeten op 1 meter hoogte). 

Vandaag geldt in Gent een lokale kapverordening. Die beschermt bomen vanaf 50 centimeter omtrek, én alle bomen die op minder dan 15 meter staan van vergunde gebouwen (ongeacht de stamomtrek). Maar als het nieuwe Vlaamse verzameldecreet er komt, dan vervalt die strengere regeling. 

GMF bracht in kaart wat dat betekent. ‘Het resultaat is ronduit alarmerend,’ zegt Bouke Billiet van Gents MilieuFront. ‘De kaart is bezaaid met rode stippen: dat zijn bomen die zomaar gekapt mogen worden. Dat is logisch, want in onze dichtbebouwde stad staan de meeste bomen binnen de vijftien meter van een gebouw.’

Snoei in vrijstellingen, niet in boombescherming

Gents MilieuFront toont hiermee als eerste in Vlaanderen heel concreet wat de risico’s zijn van het Verzameldecreet. Maar GMF staat niet alleen met zijn bezorgdheid.

De Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) ging in het verweer en wil de extra bescherming van bomen behouden zien. 

Stad Gent en andere steden en gemeenten uitten al hun bezorgdheden bij de Vlaamse Regering, en vroegen om lokale besturen niet de instrumenten te ontnemen om lokaal een ambitieuzer bomenbeleid te voeren dan de Vlaamse overheid hen oplegt.

Ook BOS+ vindt dat ‘Vlaanderen lokaal ambitieus bomenbeleid niet mag tegenwerken, maar gemeenten net moet stimuleren om bomen op hun grondgebied duurzaam te beheren en beschermen.’

Bouke Billiet van Gents MilieuFront: ‘Deze kaart toont hoe groot de dreiging is. Wij vragen minister Demir om het Verzameldecreet aan te passen. Laat lokale besturen een ambitieus bomenbeleid voeren. Snoei in de waaier aan kapmogelijkheden, niet in boombescherming.’ 

 

Over de kaart

Deze kaart kwam tot stand dankzij het gezamenlijke werk van GMF-vrijwilligers die thuis zijn in OpenStreetMap en de GIS-wereld. 

Ze werd opgebouwd op basis van GIS-lagen (Geografisch Informatie Systeem), te beginnen met de BodemBedekkingskaart-laag. Op basis van deze laag kunnen wij met grote zekerheid aanduiden waar er bomen in Gent staan (de rode en groene vlakken/punten op de kaart). 

De kaart toont zowel de bomen op privédomein als de bomen op publiek domein (behalve straatbomen, omdat we ervan uitgaan dat Stad Gent de eigen straatbomen zal beschermen).
Daarnaast gebruikten we de kaart met de vergunde gebouwen. Vervolgens gaven we een perimeter aan van 15 meter rond deze bebouwing.
De rode vlakken/punten op de kaart zijn de bomen binnen een straal van 15 meter rond vergunde gebouwen. Op deze bomen verliezen lokale besturen alle controle of beschermingsmogelijkheden als het verzameldecreet van kracht wordt.
De groene vlakken/punten op de kaart zijn bomen die verder dan 15 meter van vergunde gebouwen staan. Deze worden niet geviseerd door het verzameldecreet. 

Disclaimer bij de kaart

De rode vlakken/punten op deze kaart tonen de bomen die vogelvrij verklaard worden als de Vlaamse Regering met het decreet de lokale vergunningsplicht die vandaag in Gent bestaat wil overrulen (nl. voor ingrepen op minder dan 15 meter van vergunde constructies).
Toch gelden er nog andere beschermingsmechanismen voor bomen. Sommige bomen of bomenrijen zijn bijvoorbeeld beschermd als stadsgezicht; deze genieten dus van een ‘erfgoedbescherming. Voor de bomen op openbaar domein gaan wij ervan uit dat deze beschermd worden door Stad Gent, en dat die haar ‘eigen bomen’ niet zomaar zal kappen.

Print

Zonder leden geen GMF!

Word lid vanaf €10 per jaar en ontvang 4x per jaar ons magazine Frontaal

Lid Worden X