Een notelaar voor Sint-Amandsberg – GMF en Stad Gent planten nieuwe toekomstboom aan

Op vrijdag 10 maart werd in Sint-Amandsberg een nieuwe toekomstboom aangeplant. Toekomstbomen zijn een project van Gents MilieuFront (GMF), in nauwe samenwerking met Stad Gent. Via GMF kunnen Gentenaars suggesties indienen voor toekomstboom-locaties – plekken op openbaar domein om bomen te planten voor de komende generaties. In 2023 komt er al voor de derde keer een oproep om suggesties in te dienen.

De zwarte notelaar die vrijdag werd aangeplant is de laatste toekomstboom die dit plantseizoen de grond inging. Vrijwilligers van GMF staken samen met schepenen Astrid De Bruycker en Filip Watteeuw en de Gentse Groendienst de spade in de grond om de notelaar een nieuwe plek te geven. Die krijgt daar alle ruimte en kansen om de komende generaties uit te groeien tot een monumentale boom. Ook in 2022 werd er een (eerste) toekomstboom geplant in de Désiré Fiévéstraat in Gent. 

Tientallen nieuwe toekomstbomen

Dit jaar werden er in Gent op 17 verschillende locaties toekomstbomen geplant. Op die plekken werd er telkens minstens 1 toekomstboom geplant, soms veel meer (zie lijst onder).

Selectie

Die kwamen er allemaal op suggestie van Gentenaars. In 2022 dienden Gentenaars maar liefst 170 nieuwe suggesties in om een toekomstboom op openbaar domein te planten – dat zijn er 20 meer dan in de oproep van 2021. Na aftrek van de dubbels (suggesties uit 2021) checkten vrijwilligers van GMF alle locaties ter plekke op geschiktheid.

Uiteindelijk gaf GMF 68 suggesties door aan de Groendienst. Daarvan zullen er op 46 plekken effectief bomen worden aangeplant.

Goedgekeurde suggesties voor toekomstbomen die nog niet werden geplant in 2022 en 2023 staan op de longlist van de Groendienst om de komende jaren aan te planten. Daar zullen ook ‘moeilijkere’ locaties bijzitten, waar bijvoorbeeld een ontharding voor nodig is, of een aanplant die kadert in een grotere integrale heraanleg.

Nood aan groen

De toekomstboom die vrijdag werd aangeplant in Sint-Amandsberg komt niet voor niets op die plek. Er werd dit jaar bewust gekozen voor een locatie buiten de R40. Zo maken GMF en de Groendienst duidelijk dat ook door de nood aan groen hoog is. GMF kreeg dan ook enorm veel suggesties binnen voor Sint-Amandsberg. De gekozen locatie onderstreept ook de rol van groen als favoriete plek voor ontmoeting – de schaarse stukjes groen in een wijk zijn vaak het decor voor samenkomsten met de buren – zo ook in de Halvemaanstraat.

Nieuwe, grote bomen in een stedelijke context helpen ons om de enorme uitdagingen aan te gaan die gepaard gaan met klimaatverandering. Ze leveren belangrijke ecosysteemdiensten aan buurtbewoners: in de zomer creëren ze schaduw en verkoeling, ze zorgen voor opvang van regenwater, een hogere biodiversiteit en meer kleur in de straat.

Wat is een toekomstboom?

Een toekomstboom is een alleenstaande boom in een straat of op een plein die voldoende ruimte en garanties krijgt op een lang leven. Een toekomst van minstens 100 jaar onbezorgd groeien staat voorop. In de stad is dat geen evidentie: de gemiddelde stadsboom wordt normaal gezien nog geen 30 jaar oud.

Gekozen door alle Gentenaars

Op initiatief van GMF kozen alle Gentenaars zelf mee de locaties van de nieuwe bomen. In de lente en zomer van 2022 lanceerde GMF voor het tweede jaar op rij een oproep aan alle Gentenaars om suggesties voor locaties voor toekomstbomen in te dienen. Ook dit jaar volgt er een nieuwe oproep in de lente.

Nood aan bomen op privéterrein

Het project ‘toekomstbomen’ gaat over bomen op openbaar domein, maar het grootste potentieel om bomen te planten ligt eigenlijk op privéterrein: elke Gentenaar kan zijn steentje bijdragen aan meer groen in onze stad. Door een boom in de tuin te planten als daar plaats voor is, of door een geveltuintje aan te leggen wanneer je geen tuin hebt. Gemiddeld bestaat een vierde van de stad uit stadstuintjes: dat is een heel grote oppervlakte, en een grote opportuniteit om ook daar meer groen en bomen te realiseren. GMF werkt al sinds 2022 aan een campagne om Gentenaars aan te moedigen om ook de eigen tuinen en gronden te vergroenen en beplanten.

Ode aan de toekomstboom

Bij de aanplant van de nieuwe toekomstboom verzorgde dichter en GMF-vrijwilliger Daniel Billiet alweer een ode aan de zwarte notelaar, die er generaties lang zal blijven groeien. Zijn gedicht ‘Mijn volgende levens’ bekijk en lees je hieronder!

Mijn volgende levens

Ik denk wel dood te gaan, maar niet

te sterven. Gewoon boom worden.

Zo’n zwarte notelaar lijkt me wel wat.

Even bellen met Dionysius, hij veranderde

een nimf in een zwarte walnotelaar. Later

als Ik dan eindelijk groot en sterk strooi ik

gul schaduw en zwarte noten. Bescherm

ik tegen blikseminslagen, toverij, koorts

en vervloekingen. Al eeuwen ben ik medicijn

tegen difterie, schimmels en leukemie.

Maar val niet in slaap aan mijn voeten

want dan word je ernstig ziek. Heb geduld

met mij, pas na mijn vijftiende draag ik

noten. Eet ondertussen gerust een broodje

walnoot van een wijzer en ouder familielid.

© Daniel Billiet

Gedicht ter ere van het planten van de derde toekomstboom in Gent in de

Halvemaanstraat, op vrijdag 10 maart 2023, een zwarte notelaar of Junglans nigra.