Meer dan 200 quick wins voor ontharding in Gentbrugge en Ledeberg

Maandenlang hebben vrijwilligers van Gents Milieufront (GMF) in Ledeberg en Gentbrugge gezocht naar ruimte voor ontharding. Op amper 1 km² vonden ze maar liefst 208 plekken met niet-functionele verharding. GMF wil dat Stad Gent en de andere wegbeheerders onderzoeken hoe ze die concreet kunnen ontharden. Verder moeten burgers worden aangemoedigd om zelf aan de slag te gaan, zowel op privé- als op publiek domein.

Waarom ontharden?

Veel oppervlakte in onze steden is verhard. In dichtbebouwde wijken zoals Ledeberg en Gentbrugge loopt het regenwater over stoeptegels en asfalt de riolering in. In tijden van toenemende droogte en dalende grondwatertafels is dat een grote verspilling. Op piekmomenten, bijvoorbeeld tijdens een hevige regenbui, kunnen riolen het water niet meer slikken, met overstromingen tot gevolg.

Meer groen op straat

Het is dus een goed idee om waar mogelijk te ontharden. Dit heeft niet enkel voordelen voor de waterhuishouding in de stad. Op plekken waar nu nog stoeptegels liggen, kunnen gras, bomen of andere planten groeien. Straatgroen heeft een positieve impact op de biologische diversiteit, op de gezondheid van de buurtbewoners, en zelfs op de sociale cohesie en de economische waardering van de buurt. Daarenboven is het een effectieve maatregel tegen het stedelijk hitte-eilandeffect. Groenperken rond zebrapaden kunnen tot slot de veiligheid verhogen, doordat ze als trechter dienen voor overstekende voetgangers.

208 stukken nutteloos verhard trottoir

Vrijwilligers van Gents Milieufront (GMF) inventariseerden in delen van Gentbrugge en Ledeberg welke plekken gemakkelijk kunnen worden onthard. Dit zijn stukken trottoir die niet-functioneel verhard zijn: ze liggen niet voor een garage of brievenbus, of worden niet gebruikt als oprit of als voor de hand liggende wandelroute.* GMF vond maar liefst 208 van dergelijke plekken op een oppervlakte van 1 km².

Ruimte voor ontharding

Kruispunten en pleinen

Plaatsen die in aanmerking komen voor ontharding liggen vaak aan kruispunten en in brede straten. Een voorbeeld hiervan is de kruising van de Kliniekstraat en de Tweekapellenstraat. Ook pleinen als Gentbruggeplein zijn erg grijs. Die plekken zouden er heel anders kunnen uitzien als ze een voorbeeld namen aan de kruising Jef Vandermeulenstraat – Frederik Burvenichstraat, waar de verharding werd vervangen door grote groene perken. Smalle straten waar alle verharding functioneel is, bieden minder mogelijkheden. Nochtans zijn dit plaatsen waar groen (bv. groenslingers en geveltuinen) een fikse verbetering zou betekenen voor de leefkwaliteit.

Grote groenperken op het kruispunt Jef Vandermeulenstraat – Frederik Burvenichstraat.

Ook in andere wijken

Gentbrugge en Ledeberg zijn twee zeer dichtbebouwde wijken met binnen de kern weinig tot geen mogelijkheden voor grootschalig groen. Valt er hier winst te behalen, dan is dat ook het geval voor andere buurten. GMF vraagt dat de stad ook in andere wijken onderzoekt of er kansen liggen voor de ontharding van voetpaden.

Goede voorbeelden en grootse ambities

Alle suggesties op de onthardingskaart zijn quick wins: het volstaat om enkele stoeptegels uit te breken, teelaarde aan te brengen en wat beplanting te voorzien. Dit is wat GMF vorig jaar deed in Gentbrugge: samen met de bewoners van de Désiré Toeffaertstraat legden we toen 80 m² gevel- en voortuinen aan. Eind deze maand staat er een gelijkaardige actie op stapel in de Henri Mortierstraat, één straat verder.

Indien de stad een grote heraanleg van een straat op de planning heeft staan, kan ze nog ambitieuzer zijn en grotere stukken groen voorzien. Ook waterdoorlatende verharding voor straten en voetpaden behoort tot de mogelijkheden. Dit kan een oplossing zijn voor pleinen als Ledebergplein: die doen dienst als markt en mogen dus niet ‘volledig’ worden onthard.

*Onze methode laat niet toe om te onderscheiden of er tijdelijke bestemmingen voor een stuk verharding zijn (zoals een markt) waardoor ontharding niet wenselijk is. Hier heeft Stad Gent wellicht een beter zicht op.