De Moeskopperij

De Moeskopperij, een buurtmoestuin in Muide-Meulestede.

Ik woon zo’n kleine drie jaar in Meulestede, aan de Gentse haven. Dat is een heel levendige buurt waar ik al wat mensen bleek te kennen. Zo kwam ik vorig jaar regelmatig oude kennis Reinhart tegen. Net als ik was hij nieuwsgierig naar het moestuinproject in de straat. En net als ik twijfelde hij of hij genoeg tijd had om er in mee te stappen. ‘Kom, we doen dat gewoon samen, wat denk je?’ Een goed jaar later ben ik ferm content dat hij me over de streep trok. Ik leerde heel wat andere buren kennen, kon bezig zijn en me vuil maken in het groen en zelfs smullen van m’n eigen oogst.

Tijdelijke invulling

De Moeskopperij, zoals het moestuinproject heet, is een tijdelijke invulling op een stuk grond van het Centrum Algemeen Welzijnswerk. In afwachting van hun bouwproject kunnen de bewoners van de buurten Muide en Meulestede er tuinieren. Dat kan in een eigen tuintje in een bak en in de gemeenschappelijke delen. De tuinbakken werden door de bewoners zelf gemaakt van paletten, de vruchtbare aarde werd aangeleverd door Stad Gent. De bakken zijn best groot, per persoon of gezin kan je aanspraak maken op een half tuintje. Reinhart en ik gooiden onze twee helften samen en deelden dus één grote tuin.
De Moeskopperij startte in 2017. Toen ik vorig jaar instapte, waren er dus al een heleboel tuintjes. Maar er was plaats voor nog meer bakken, en op een ijzig koude voorjaarsdag gingen we met enkele buren aan de slag om die te maken. Het idee is dat je zelf een bak maakt en met aarde vult, daarbij hulp krijgt van anderen en op jouw beurt ook de anderen helpt. De bak is ook niet jouw eigendom, je krijgt hem eerder in bruikleen van het project. Zo kan er als er iemand na een seizoen afhaakt, een nieuwe tuinier gevonden worden voor de bak.

Hoe meer hoe beter

Als onervaren maar erg enthousiaste moestuiniers redeneerden Reinhart en ik: ‘Hoe meer soorten we telen, hoe meer kans dat er toch enkele oogsten slagen.’ Daarbij kwam een boek over tuinieren op één vierkante meter goed van pas, ook al hadden we wel iets meer oppervlakte. Met touwtjes verdeelden we de bak in vakjes, daarna was het zoeken wat in welk vakje zou geteeld worden. Sommige plantenfamilies staan nu eenmaal niet graag bij elkaar, anderen hebben veel zon nodig, of net wat meer schaduw… Houd u vast, dit is wat we allemaal op die enkele vierkante meters gezaaid en geplant hebben: rucola, pluksla, doperwtjes, boontjes, maïs, wortels, basilicum, komkommers, verschillende tomatenrassen, aubergines, pepertjes, pompoenen, peterselie, boerenkool en ik ben vast nog iets vergeten. Als bonus kwamen er ook nog allerlei planten piepen die we niet zelf hadden gezaaid. Met dank aan wat verwarring waardoor andere tuiniers in ‘onze’ bak aan de slag waren gegaan. Vooral de Oostindische kers was een leuke verrassing, met haar mooie bloemen die ook nog eens lekker pittig smaken.

Ecologisch tuinieren

Omdat ze bestuivende insecten aantrekken maar ook gewoon heel mooi zijn, zaaiden we in de hoeken van de bak zonnebloemen. Het idee is om in de tuintjes alles zo ecologisch mogelijk aan te pakken. De deelnemers gaan akkoord met een afsprakencharter waarin onder andere staat dat het gebruik van pesticiden niet toegelaten is. Wij hadden amper last van slakken, waarschijnlijk omdat onze tuin nieuw was. Maar in naburige bakken richtten ze heuse ravages aan en hele sla- en koolteelten werden soms in een nacht herleid tot wat zielige kaalgevreten sprietjes. De kinderen vonden het wel leuk om overal slakken te gaan rapen en ze aan de kippen te voeren. Die hebben een ruime plek achteraan in de Moeskopperij en zijn handige opruimmachines voor allerhande keukenoverschotjes van iedereen. De geiten die naast hen wonen zijn iets kieskeuriger, maar kun je wel altijd plezier doen met een vers groen blaadje.

Gemeenschappelijke delen

De bedoeling is dat je als tuinier niet enkel voor je eigen tuintje zorgt, maar ook helpt bij de gemeenschappelijke delen. Zo zette ik mee een gebruikte serre op die iemand ergens gratis op de kop had kunnen tikken. Ze terug ineen zetten was niet evident maar met heel wat wiskunde, gehamer en een beetje oplapwerk lukte het. In de serre werden onder andere aubergines, tomaten, pepertjes en ik geloof zelfs een meloen geteeld. Ik hielp ook mee met het aanleggen van een aardappelveld en pootte er enkele speciale rassen die ik op de Velt patattenverkoop had gekocht.
Tijdens die gemeenschappelijke momenten leer je de andere buren kennen, maar ook als ik in mijn eigen bak in de weer was spraken mensen me aan. Een Turkse familie kwam me nuttige tips geven over hoe ik mijn bonenplanten zo hoog mogelijk kon laten klimmen. Blijkbaar bestaat er een Turks gezegde waarbij de bonenplant zegt ‘Als je mij helpt, groei ik tot aan de hemel!’
Om de buren die niet in de tuin actief zijn bij de Moeskopperij te betrekken, worden er ook andere activiteiten georganiseerd. Zo was er rond Pasen een brunch met live muziek en een zoektocht voor de kinderen. En in het najaar werd de zelfgebouwde houtoven ingewijd door het bakken van meer dan honderd pizza’s.

Het vervolg

Uiteraard waren niet al onze teelten even geslaagd. Onze worteltjes waren zo klein dat zelfs een konijn er voor bedankt zou hebben, en de hete pepertjes deden het ondanks de hete zomer niet echt goed. Maar tomaten konden we wel massaal oogsten, net als sla en rucola, boontjes, pompoen en komkommers. Van die laatste en van de tomaten werden er trouwens af en toe gepikt. Daar was ik erg door teleurgesteld, jammer dat dat er bij lijkt te horen in een gemeenschappelijke moestuin. Samen met het bijna dagelijkse werk om water op te pompen om in de veel te warme zomer de tuin te begieten, deed het me twijfelen of ik wel verder wou doen. Maar ondertussen is die twijfel lekker in winterslaap gegaan. Ik weet gewoon dat het in het voorjaar terug zal kriebelen om weer veel te veel te gaan planten en zaaien.
Uit de meest actieve tuiniers groeide een groepje om de buurt Muide-Meulestede nog meer te vergroenen. In maart planten we een heus Vikingbos aan, en er zijn ook middelen gevonden om geveltuintjes aan te leggen. Wordt vervolgd…

Dit artikel werd geschreven door Sabine Huyghe voor ons tijdschrift Frontaal – Lente 2019
Wil je ook graag ons tijdschrift ontvangen? Maak je dan nu lid voor €5/jaar!