De langste gevelplant van Gent

De Meibloemstraat is al jaren een plek van verbinding, met burgerinitiatieven als De Meubelfabriek en De Koer. Wandel je tussen beide, dan zie je die verbinding ook terugkomen aan de gevels van huisnummer 22 tot 34. Maar liefst 6 gezinnen delen er dezelfde druivelaar die intussen diep geworteld is aan de deur van stadsecoloog Geert Heyneman.

Uitzonderlijke druif
Zo’n 20 jaar geleden vond Geert een verwilderde druivenstam in een verwaarloosde volkstuin aan de Boerse Poort. Wellicht een wijndruif die Turkse immigranten ooit hebben meegebracht, gokt hij, al wil hij dat graag nog genetisch laten uitzoeken. Het blijkt alvast een ideale match voor zijn geveltuin: ‘Hij is vigoureus, groeikrachtig, kan tegen halfschaduw, heeft veel minder last van ziektes en het zijn lekkere druiven.’

Uitzonderlijke bodem
Het plantvak zelf is maar een tegel breed, maar belangrijker is hoe diep de plant kan wortelen. Samen met zijn vader maakte hij destijds de fundering onder de stoeptegels goed los zodat de plant aansluiting kon vinden met de oorspronkelijke aarde eronder. ‘Als deel van de 19de-eeuwse gordel rond Gent was de Brugse Poort vroeger akkerland. Goede grond dus.’ Zo blijkt ook, want het ondergrondse wortelvolume staat gewoonlijk in verhouding met het bovengrondse plantvolume. Een druivelaar kan gemakkelijk meters diep gaan om water te zoeken als het nodig is, wat het meteen ook een droogteresistente soort maakt. ‘Waarschijnlijk zit mijn druif verstrengeld met de riolering of met een oude bezinkput van mest.’

Uitzonderlijke groei
Het duurde niet lang eer de druivelaar over de gevels van de buren kroop. Snoeien of laten doorgroeien? Geert kreeg groen licht van verschillende buren. Intussen is de druivelaar al 45 meter lang.

Uitzonderlijke snoei
Snoeien doet Geert 3 à 4 keer per jaar, ook bij de buren. Niet alleen om het proper te houden, maar ook om de hoofdtak dikker en sterker te laten worden en om meer druiven te krijgen. Er kruipt dus wel wat werk in. ‘Ik heb in totaal 5 tuinen, waaronder 2 in de Boerse Poort en een voedselbos van 3 hectare in de Ardennen, maar mijn geveltuin is het meest intensief.’

Uitzonderlijke oogst
‘Van de druiven maak ik tot 70 liter sap, wijn en grappa. Het was nog nooit zo’n goed druivenjaar als 2022, maar de vogels hebben toen meer dan de helft opgegeten, dus dit jaar heb ik een net gehangen.’ De wijn maakt Geert samen met een collega. En de resten zoals schillen en pitten fermenteert en distilleert hij tot grappa die hij ook op een eiken vat laat rijpen. Zo’n tien jaar geleden volgde hij een avondopleiding tot distillateur. ‘Eigenlijk is dat met kruiden spelen en daar de essentie uithalen. Dat is zo eenvoudig en opent een wereld van smaken en geuren.’ In 2014 startte hij samen met zijn broer stokerij Heynsquared, bekend van hun ambachtelijke gin met wilde en invasieve kruiden: Ginderella, vernoemd naar Cinderella of Assepoester als symbool voor de ondergewaardeerde schoonheid van (on)kruid.

Uitzonderlijke plannen
Mag de druivelaar nog meer gevels sieren? De bewoners van het volgende huis in de rij gebruiken de bladeren van de druivelaar wel graag in de keuken, maar ze hebben zelf liever geen geveltuin, tot spijt van de buren verder in de rij. Daarom loopt er momenteel een aanvraag bij de stad om de straat over te steken met een groenslinger. Zo zou de druivelaar bij de overburen verder kunnen groeien en de straat weer oversteken aan het volgende huis.

Het andere uiteinde van de druivelaar stopt momenteel aan het hoekhuis. Nayibe, een vrijwilliger van De Meubelfabriek, was vragende partij om hem verder te laten groeien voorbij de poort, al wordt dat minder evident door de leien zijgevel. Benieuwd waar de plannen eindigen: zal de druivelaar ooit De Meubelfabriek en De Koer met elkaar verbinden?

Dit artikel werd geschreven door Zjef De Loose voor Frontaal (editie herfst 2023), het magazine van Gents MilieuFront. Wil je ook 4x per jaar inspirerende en kritische Frontaal-artikels lezen op papier of digitaal? Word nu lid van GMF en geniet van Frontaal en tal van andere fijne voordelen!

Foto’s: Nathalie Samaes